Bebeklerde doğumsal kalp hastalıkları, anne karnındaki gelişim sırasında şekillenir ve yaklaşık her 100 bebekten biri bu durumla dünyaya gelir. Morarma ve oksijen yetersizliği gibi belirtiler, halk arasında “mavi bebek hastalığı” olarak bilinir. Bebeğin kalbi normal gelişim göstermezse, hem yapısal hem de işlevsel bozukluklar ortaya çıkabilir. Bu nedenle ailelerin belirtileri erken fark etmesi, düzenli kontrolleri aksatmaması ve risk durumlarında uzman takibi kritik öneme sahiptir. Çocuk Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hakan Ceyran, bebeklerde kalp hastalıklarının işaretleri hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Fetal Ekokardiyografi
Prof. Dr. Ceyran, doğuştan kalp hastalığı öyküsü olan annelerde riskin arttığını belirtiyor. Ayrıca, bebek kardeşlerinden birinde doğuştan kalp hastalığı varsa, risk yükselir. Bu nedenle 35 yaş ve üzeri hamileliklerde ya da önceki gebeliklerinde kalp anomalili bebek doğuran annelerin, detaylı fetal ekokardiyografik tetkik yaptırması önemlidir. Saptanmış kalp anomalileri olan bebeklerin doğumları, çocuk kardiyoloji ve kalp cerrahisi olan, yenidoğan yoğun bakım ünitesine sahip hastanelerde yapılmalıdır.
Bebeklerde Kalp Hastalığının 5 Belirtisi
Ailelerin, olası kalp sorunlarını erken fark edip hekime başvurabilmesi için dikkat etmesi gereken belirtiler şunlardır:
Morarma: Dudak, tırnak ve ciltte mavi-mor renk değişimi, kandaki oksijenin düşük olduğuna işaret eder. Fallot tetralojisi, büyük damar anomalileri veya akciğer damar darlığı gibi durumlar morarma ile kendini gösterebilir.
Nefes Alma Zorluğu: Hızlı nefes alma, burun kanatlarının açılması veya göğüs kafesinin çekilmesi, kalp problemlerinin işareti olabilir.
Beslenme Sorunları: Bebek emerken çabuk yoruluyor, az süt alıyor veya kilo alamıyorsa kalp hastalığı olasılığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Huzursuzluk ve Halsizlik: Sürekli huzursuz veya çok halsiz bir görünüm varsa takip edilmelidir.
Kilo Alımında Gecikme: Yaşa göre kilo alamama veya büyüme eğrisinden sapma, kalp ile ilgili sorunlara işaret edebilir.
Pediatrik Takip Önemli
Prof. Dr. Ceyran, kalp çarpıntısı, anormal nabız, üfürüm, bayılma veya bilinç kaybı gibi durumlarda acil müdahale gerektiğini vurguladı. Soğuk terleme ve solgunluk da kalp yetmezliği belirtisi olabilir. Bu işaretlerden herhangi biri görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Aileler Bilinçli Olmalı
Rutin yenidoğan kontrolleri büyük önem taşır. Riskli gebelik sonrası doğan bebeklerin, ilk ayda mutlaka pediatrik kardiyoloji muayenesinden geçmesi gerekir. Genetik faktörler ve ailede kalp hastalığı öyküsü, takibin önemini artırır. Doktor önerilerine uygun aşılar yapılmalı ve enfeksiyonlardan korunma sağlanmalıdır. Doğuştan kalp hastalıklarının büyük çoğunluğu doğru tanı ve tedavi ile yönetilebilir; girişimsel kardiyolojik yöntemler ve kalp ameliyatlarıyla bebekler sağlıklı bir yaşama adım atabilir.
