Samsun’dan Trabzon’a uzanan can köprüsü: Beyin ölümü gerçekleşen bağışçının iki böbreği, iki kronik hastaya yeniden hayat verdi
Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde 22 Temmuz Pazartesi sabahı, 42 yaşındaki Ö.Ö.’nün (isim gizlilik nedeniyle kısaltıldı) beyin ölümü gerçekleşti. Geçirdiği ağır kafa travmasının ardından yoğun bakımda üç gün yaşam desteği altında tutulan genç adamın, ailesi “bağışlanan her organ bir umuttur” diyerek organlarını bağışlama kararı aldı. Ailenin onayıyla Türkiye Organ Başışı Koordinasyonu (TODK) harekete geçti; Samsun Bölge Koordinatörlüğü, tüm hazırlıkları bir saatten kısa sürede tamamladı.
İki şehir, tek kalp
Saat 09.15’te Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden havalanan ambulans helikopter, Samsun’dan aldığı organları 35 dakikada Trabzon’a ulaştırdı. Bu süreçte Trabzon ekibi, nakil için hazırlanan 57 yaşındaki H.A. ile 56 yaşındaki A.U.’yu ameliyat masasına aldı. Her iki hastada da kronik böbrek yetmezliği nedeniyle diyaliz süreci yıllardır devam ediyordu; H.A. haftada üç kez, A.U. haftada dört kez diyalize giriyordu.
Ameliyatlar 4 saat 12 dakika sürdü
Nakil ameliyatları 10.50’de başladı, 15.02’de tamamlandı. Trabzon Organ ve Doku Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Ayşe Karadeniz, “Böbrekler bağışçımızdan alındığında perfüzyon süresi yalnızca 55 dakikaydı; bu, naklin başarılı olması için altın standartlara çok yakın bir süre” dedi. Ameliyat sonrası her iki hastanın da idrar miktarı 6 saat içinde normal değerlere ulaştı; kreatinin düzeyleri ilk 24 saatte yarıya indi.
İl Sağlık Müdürü Mehmet Topsakal: “Devlet hastanelerinde dünya standardı”
Topsakal, Karadeniz Bölgesi’nde ilk kez devlet hastanesinde yapılan çift böbrek naklinin, Trabzon’un altyapı ve uzmanlık anlamındaki geldiği noktayı ortaya koyduğunu vurguladı: “Sadece ülkemizde değil, Avrupa’da da çift böbrek nakli ortalama 6-8 saat sürerken biz 4 saat 12 dakikada tamamladık. Trabzon, uluslararası akreditasyon almaya hazır.”
Bağışçının ailesi: “Onlar bizim çocuklarımız”
Çorlu’dan Samsun’a çalışmaya gelen genç işçi Ö.Ö.’nün annesi Ayşe Ö., “Oğlum artık yaşamıyor ama başka annelerin evlatları yaşıyor. Onlar bizim çocuklarımız oldu” dedi. Aile, hastane çıkışında ellerinde Türk bayrakları ve “organ bağışı kurtarıcıdır” dövizleriyle duygusal bir veda töreni düzenledi.
İstatistikler konuşuyor
• Türkiye’de 2023’te 6.847 böbrek nakli yapıldı; bunların %32’si kadavradan.
• Trabzon Kanuni EAH’de 2023’te 82 böbrek nakli gerçekleştirildi; bu sayı 2022’ye göre %40 artış gösterdi.
• TODK verilerine göre her bir böbrek nakli, diyaliz maliyetini yılda 100 bin TL azaltıyor.
Son dakika: H.A. taburcu oldu, A.U. 48 saat içinde taburcu olacak
Naklin üzerinden 72 saat geçerken H.A. taburcu edildi; A.U.’nun ise yarından itibaren taburcu olması bekleniyor. Doktorlar, her iki hastada da nakledilen böbreklerin 1 yıl içinde tam fonksiyon kazanacağını ve yaşam kalitesinin katbekat artacağını belirtiyor.