Yaz aylarının gelmesiyle birlikte özellikle sahil bölgelerinde yaban domuzlarının sıklığı arttı. Birçok kişi onları sevimli bulup beslemeye çalışsa da, bu hayvanlar hem tehlikeli hem de beslemenin yasak olduğu türler arasında yer alıyor. Uzmanlar, yaban domuzlarından uzak durulmasını önerirken, doğal yaşam açısından önemli olduklarını belirtiyor.
Yaban domuzları, kutuplar hariç dünyanın her yerinde yaygın olarak görülüyor ve Türkiye’de ormanlık alanlardan dağlık bölgelere kadar çeşitli bölgelerde yaşıyor. Memeli türler arasında yer alan yaban domuzları, bir seferde 7 yavruya kadar doğurabiliyor ve yılda 4 kez doğum yapabiliyor. Bu durum, doğal denge bozulduğunda nüfuslarının hızlı bir şekilde artmasına yol açabiliyor.
Sahillerde görünmeye başladılar
Eskiden daha çok avcılar ve doğa araştırmacılarının ilgisini çeken yaban domuzları, son dönemde turizm bölgelerinde de sık görülüyor. Özellikle sahil kasabaları ve otellerin çevresinde sürüler halinde dolaşan domuzlar, bahçelere girebiliyor, trafiğe karışabiliyor ve çöp alanlarını karıştırabiliyor. Sosyal medyada paylaşılan görüntüler de bu durumun farkındalığını artırıyor.
Avrasya yaban domuzu ve etkileri
Türkiye’de en sık rastlanan türün Avrasya yaban domuzu olduğu belirtiliyor. Bu tür, yerin yarım metre altındaki besinleri koklayabiliyor ve toprağı dişleriyle kazıyor, bu yüzden tarım alanlarına zarar verebiliyor. Ayrıca düşmanlarının kokusunu yüzlerce metre uzaktan alabilme yeteneğine sahip ve kar örtüsünün altındaki kokuları bile tespit edebiliyor. Bu durum çiftçiler için ciddi bir risk oluşturuyor.
Sağlık açısından tehlikeli
Yaban domuzları, su kaynaklarını kirletebiliyor ve çeşitli virüs ile bakteri türlerini yayabiliyor. Tenya gibi parazitleri taşıyabiliyor ve dışkıları yoluyla bulaştırabiliyor. Evcil hayvanlar ve insanlar için de tehlike oluşturabiliyorlar. Bununla birlikte, yırtıcı hayvanlar için önemli bir besin kaynağı olarak ekosistem için gerekliler.
İnsanlarla çatışmaların nedeni
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi Bölümü’nden Doç. Dr. Yasin Ünal, “Yaban domuzları doğada faydalı canlılar. Hem etçil hem otçul besleniyorlar, ormandaki toprağı havalandırıyor ve çimlenmeye katkı sağlıyorlar. Başta kurt gibi yırtıcılar için önemli bir besin kaynağı. İnsan yerleşimlerine inmemelerinin nedeni ise besin bulamamaları. Sahillere gelmelerinin sebebi ise hazır yiyecekler ve insanların artıkları” dedi.
Uzak durun, beslemeyin
Doç. Dr. Ünal, yaban domuzlarının özellikle çiftleşme ve doğum dönemlerinde stresli olabileceğini ve kendilerini ya da yavrularını tehdit altında hissettiklerinde saldırganlaşabileceklerini belirtti. Temas edilmemesi, beslenmemesi gerektiğini vurguladı. “Yaban domuzları toprağı havalandırıyor, yırtıcı hayvanlara besin sağlıyor, bu yüzden zarar vermemek ve uzak durmak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Karşılaşırsanız ne yapmalı?
Yaban domuzuyla karşılaşıldığında öncelikle uzak durmak gerekiyor. Saldırgan davranış gösterirse yüksek bir yere çıkmak veya yana çekilmek, düşmemeye çalışmak öneriliyor. Yüksek ses çıkarmak ve yardım çağırmak da etkili yöntemler arasında. Ayrıca, insanların bulunduğu yerlere gelmemeleri için çöplerin açıkta bırakılmaması ve yetkili makamlara haber verilmesi gerekiyor. Yaban domuzlarını beslemek yasak ve ihlalde 6 bin 923 TL para cezası uygulanıyor.