İsrail, Cumhurbaşkanı Herzog’un 2023’te uyardığı “bölünme ve parçalanma” tehlikesi ile yeniden karşı karşıya. O dönem Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini kısıtlama girişimi milyonları sokaklara dökmüş, ülke ciddi bir siyasi krize sürüklenmişti. Aradan iki yıl geçti ve bugün İsrail, yalnızca bir iktidar değil, topyekûn bir devlet krizi içinde.
Siyaset–Ordu Gerilimi
Gazze’de yürütülen saldırılar sırasında Başbakan Netanyahu ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir karşı karşıya geldi. Netanyahu’nun oğlu Yair Netanyahu, sosyal medyada Zamir’i darbe girişimiyle suçladı. Güvenlik Kabinesi’nde ise Zamir, Başbakan’a sert şekilde itiraz etti.
Tel Aviv’deki askeri toplantıda da benzer bir çatışma yaşandı: Hava Kuvvetleri Komutanı ile Güney Komutanı Assor, operasyon yöntemleri konusunda birbirlerine ağır eleştiriler yöneltti.
Siyaset–Yargı Çatışması
Adalet Bakanı Levin, uzun süredir görevden almak istediği Başsavcı Baharav-Miara’yı kabine kararıyla azletti ancak Yüksek Mahkeme bu kararı engelledi. Hükümet, kavgalı olduğu yargı kurumlarıyla hukuki zorunluluklar nedeniyle hâlâ iş birliği yapmak zorunda.
Toplumsal Fay Hattı: Ultra Ortodoks Krizi
Ultra Ortodoks kesim, Tevrat eğitimi gerekçesiyle askere gitmeyi reddediyor. Savaşın yoğunlaştığı dönemde iki Yeşiva öğrencisinin tutuklanması, Haredi liderlerden sert tepkiler aldı. Haredi basını, hükümete karşı “savaş” çağrısı yaptı.
Medya ve İş Dünyasında Tepki
İsrail medyası, Gazze politikasının çöktüğünü dile getirmeye başladı. İş dünyasında ise izolasyon endişesi büyüyor. Norveç’in en büyük emeklilik fonu KLP, Gazze’de kullanılma ihtimali bulunan askeri ekipmanlar nedeniyle iki İsrailli şirketle iş birliğini kesti.
Sonuç
İsrail’de siyaset, ordu, yargı, dini topluluklar, medya ve iş dünyası arasındaki çatışmalar aynı anda derinleşiyor. Tüm fay hatlarının hareketlendiği bu ortamda, ülke bir kez daha bölünme ve parçalanma eşiğinde bulunuyor.
