Bilim dünyası, evrenin en eski anlarına ait bir “kimyasal fosili” laboratuvarda ilk kez diriltti. Nature Astronomy’de yayımlanan araştırmaya göre, Büyük Patlama’dan yaklaşık 400 bin yıl sonra ortaya çıkan ve ilk yıldızların fitilini ateşleyen helyum hidrit iyonu (HeH⁺), milyarlarca yıl sonra yeniden üretildi.
Max Planck Nükleer Fizik Enstitüsü’ndeki ekibin geliştirdiği ultra-soğuk “çarpışma tüneli”nde, parçacıklar -267 °C’ye kadar soğutularak erken evrenin şartları taklit edildi. Beklenenin aksine, bu iyonların düşük sıcaklıklarda reaksiyon hızı düşmeyince, yıldız oluşumunu hızlandıran gizli bir katalizör olduğu ortaya çıktı.
Araştırmacılar, HeH⁺’un protoyıldızların soğuk gaz bulutlarını 10 bin °C’nin altında bile ısıtabileceğini ve böylece kozmik karanlık çağın kısaldığını öne sürüyor. Bu bulgu, Güneş benzeri yıldızların doğum süresini yeniden hesaplamayı gerektiriyor.
