Macron’un “Eylül’de tanıyoruz” sözü dünyayı sarstı: Paris’ten çıkan tek kıvılcım, Atlantik’in iki yakasını da ateşe çevirdiFransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, X hesabından dünyayı şaşırtan tek cümle kurdu: “Orta Doğu’da kalıcı barışın tek adresi, bağımsız Filistin devletidir; Fransa bu gerçeği Eylül’de BM Genel Kurulu’nda tescil edeceektir.” Bu kısa bildiri, kıtanın siyasi haritasını bir gecede yeniden çizdi.
7 Ekim sonrası diplomaside en sert kırılmalardan biri yaşanırken Macron’un mektubu üç ayrı cephede bomba etkisi yarattı: İsrail’de öfke, Batı’da kriz, Arap dünyasında ise tarihi bir “ilk adım” sevinci.
ALMANYA: “ORTAK POLİTİKA” RÜYASI SARSILDI
Die Welt’in kulis haberine göre, Berlin’deki koalisyonun “İsrail’e koşulsuz destek” formülü, Paris’in hamlesiyle bıçak sırtına oturdu. Gazeteye konuşan Alman yetkililer, “Fransa, AB’nin dış politika reçetesini tek başına değiştirdi; bizim için soykırım suçlamaları ve Gazze kıtlığı arasında sıkışmak artık kaçınılmaz” dedi. Federal mecliste Filistin yanlısı grupların sesi bir anda yükseldi; Friedrich Merz’un “çifte standart” eleştirileri kulak tırmalarken, yeşiller partisi içinde “tanıma” için imza kampanyası başlatıldı.
Die Welt’in kulis haberine göre, Berlin’deki koalisyonun “İsrail’e koşulsuz destek” formülü, Paris’in hamlesiyle bıçak sırtına oturdu. Gazeteye konuşan Alman yetkililer, “Fransa, AB’nin dış politika reçetesini tek başına değiştirdi; bizim için soykırım suçlamaları ve Gazze kıtlığı arasında sıkışmak artık kaçınılmaz” dedi. Federal mecliste Filistin yanlısı grupların sesi bir anda yükseldi; Friedrich Merz’un “çifte standart” eleştirileri kulak tırmalarken, yeşiller partisi içinde “tanıma” için imza kampanyası başlatıldı.
İNGİLTERE: ACİL KONFERANS ÇAĞRISI
BBC’nin aktardığına göre Başbakan Keir Starmer, Macron’un duyurusunun ardından 25 Temmuz sabahı Alman Şansölyesi Friedrich Merz ile Fransız lideri üçlü “krank” telefon görüşmesine davet etti. Starmer, “İngiltere, ateşkes anında Filistin devletini tanımaya hazır” mesajını verdi; Avam Kamarası’nda dış ilişkiler komitesinin 40’a yakın üyesi, “beklemek yok, tanıma şimdi” çağrısı yaptı.
BBC’nin aktardığına göre Başbakan Keir Starmer, Macron’un duyurusunun ardından 25 Temmuz sabahı Alman Şansölyesi Friedrich Merz ile Fransız lideri üçlü “krank” telefon görüşmesine davet etti. Starmer, “İngiltere, ateşkes anında Filistin devletini tanımaya hazır” mesajını verdi; Avam Kamarası’nda dış ilişkiler komitesinin 40’a yakın üyesi, “beklemek yok, tanıma şimdi” çağrısı yaptı.
İSRAİL: “BİR FIRSAT RAMPASI” DEĞİL, “YOK ETME PLANI”
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Macron’un kararını “7 Ekim şehitlerinin yüzüne atılmış bir tokat” diye nitelendirdi. “Paris, Tel-Aviv’i yok etmek için tasarlanmış bir devlet kuruyor” iddiasıyla Fransız lideri topa tuttu. Aşırı saflar daha da ileri gitti: Dışişleri Bakanı Gideon Saar “Fransa güvenliğimizi sağlayamaz, bunu Paris sokaklarında göstermek isteriz” tehdidini savurdu; Maliye Bakanı Smotrich “Batı Şeria’yı ilhak ederek cevap veririz” dedi; Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir ise “Fransa’yı da Filistin devleti olarak tanıyoruz” şeklinde alaycı bir not paylaştı.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Macron’un kararını “7 Ekim şehitlerinin yüzüne atılmış bir tokat” diye nitelendirdi. “Paris, Tel-Aviv’i yok etmek için tasarlanmış bir devlet kuruyor” iddiasıyla Fransız lideri topa tuttu. Aşırı saflar daha da ileri gitti: Dışişleri Bakanı Gideon Saar “Fransa güvenliğimizi sağlayamaz, bunu Paris sokaklarında göstermek isteriz” tehdidini savurdu; Maliye Bakanı Smotrich “Batı Şeria’yı ilhak ederek cevap veririz” dedi; Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir ise “Fransa’yı da Filistin devleti olarak tanıyoruz” şeklinde alaycı bir not paylaştı.
ABD: “TEK TARAFLI İLAN GEÇERSİZ”
Washington’da cephe hattı daha da sertleşti. Dışişleri Bakanı Marco Rubio, “Bu karar Hamas propagandasını besliyor” açıklaması yaparken, İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee dalga geçmekten geri durmadı: “Macron, Filistin’in haritasını çizmeyi unuttu; yeni ülkenin adı ‘Franc-en-Stine’ olur, lokasyonu Fransız Rivierası olur!” diye yazdı. Beyaz Saray, 28-30 Temmuz’da Riyad’da düzenlenecek Uluslararası Filistin Konferansı’na katılmayacağını duyurdu.
Washington’da cephe hattı daha da sertleşti. Dışişleri Bakanı Marco Rubio, “Bu karar Hamas propagandasını besliyor” açıklaması yaparken, İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee dalga geçmekten geri durmadı: “Macron, Filistin’in haritasını çizmeyi unuttu; yeni ülkenin adı ‘Franc-en-Stine’ olur, lokasyonu Fransız Rivierası olur!” diye yazdı. Beyaz Saray, 28-30 Temmuz’da Riyad’da düzenlenecek Uluslararası Filistin Konferansı’na katılmayacağını duyurdu.
SUUDİ KRALLIĞI: “TARİHİ FIRSAT”
Riyad’dan gelen mesaj ise tamamen farklı bir tını taşıdı. Suudi Dışişleri Bakanlığı, Macron’un adımını “uluslararası toplumun Filistin hakkındaki uzlaşmasını perçinleyen tarihi bir karar” diye selamladı. Krallık, 28-30 Temmuz’da Riyad’da Fransa ile eş başkanlık edeceği konferansta “iki devletli çözüm” için yol haritasını şekillendirmeye hazırlandığını duyurdu.
Riyad’dan gelen mesaj ise tamamen farklı bir tını taşıdı. Suudi Dışişleri Bakanlığı, Macron’un adımını “uluslararası toplumun Filistin hakkındaki uzlaşmasını perçinleyen tarihi bir karar” diye selamladı. Krallık, 28-30 Temmuz’da Riyad’da Fransa ile eş başkanlık edeceği konferansta “iki devletli çözüm” için yol haritasını şekillendirmeye hazırlandığını duyurdu.
Sonuçta Paris’ten atılan imza, sadece bir devletin tanınması değil; hem AB içindeki blokları hem de Atlantik ötesi ittifakları yeniden konumlandıran tarihsel bir kırılmaya dönüştü. Şimdi tüm gözler, Riyad’da kurulacak diplomatik masada.
